Arama
Filtrele
Kapat
RSS

'dağcılık' etiketli bloglar

Dağcılıkta 3 Katman Giyim Sistemi

Üç katman giyim sistemi yüzyıllardır kaşifler, avcılar ve soğuk bölgelerde yaşayan topluluklar tarafından kullanılmaktadır. Eskimoların bir sözü vardır "Terlemek ölüm demektir." Soğuk havalarda terlediğimizde giysilerimiz ıslanır. Islak giysiler vücut ısımızı hızla düşüreceğinden, başta hipotermi ve donma gibi ölümle sonuçlanabilecek olaylar meydana gelebilir. Bu durumu engellemek, dengede tutabilmek için çok basit bazı giyim kuralları vardır.

Dağcılıkta 3 Katman Giyim Sistemi

Aslında terlemenin kötü bir tarafı yoktur. Vücut sıcaklığının artmasıyla ter bezleri daha çok çalışarak terleme ve sonrasında terin buharlaşmasıyla vücudun ısı dengesi sağlanır. Terlemenin bir diğer faydası ise, insan vücudundaki üre, ürik asit, tuz ve diğer zararlı maddeler terleme yoluyla dışarı atılır. Böylece ter bezleri birer böbrek gibi çalışarak kanın temizlenmesine yardımcı olurlar.

Üç katmanlı giyim sistemi terleme sırasında önem kazanır. Vücuttan salgılanan ter eğer giysileri aşıp havaya buhar şeklinde salınabiliyorsa doğru giyinmişiz demektir. Eğer yanlış giyinirsek vücudumuzdan salgılanan ter başta iç çamaşırlarımızın ıslanmasına sebep olacaktır. Islanan çamaşır ve giysilerin kuru giysiye kıyasla 20 kat daha fazla ısı kaybına yol açması zor doğa koşullarında hipotermi ve donma gibi sonuçlara yol açabilir.

Üç katmanın her biri doğru şekilde giyilmiş olmalıdır. İç katman yani cildimizle doğrudan temas eden iç giysiler uygun seçilmezse, örneğin pamuklu giysiler tercih edilirse vücudumuzdan salınan ter ilk katmanda yoğun bir şekilde birikecek, ardından ıslanıp terin orta ve üst katmandan buhar şekilde atılmasını engelleyecektir. Bu tip durumlarda en pahalı Goretex mont dahi bir işe yaramayacaktır.

Aynı şekilde terin tahliyesini mümkün kılmayan, kalitesiz bir dış katman ceket giyilirse ter gene vücudunuzdan tahliye olmayacak; iç ve orta katman ne kadar iyi olursa olsun biriken ter buharı içinizde ıslanmaya neden olacaktır.

Doğa sporu yaparken terlemeyi ve kötü kokuyu engelleyen kozmetikleri kesinlikle kullanmayın. Bu tip ürünler, ter bezlerinin ağzının kapanmasına ve dolayısıyla iltihaplanmaya neden olmaktadır.

Yukarıda yazdığımız kurallar yaz ve kış tüm dağcılık ve doğa sporları ile ilgilenen sporcu arkadaşlarımız için geçerlidir. Aynı zamanda avcılar ve doğa fotoğrafçıları için de referans olabilir.

Üç katman giyim sistemi

İç Katman: Cildimizle doğrudan temas eden katmandır. Gündelik hayatta giydiğimiz iç çamaşırlarımız da bir nevi iç katmandır. Günlük hayatta kullandığımız pamuklu ve diğer doğal lifli iç çamaşırları teri hızla emdikleri için bize konfor ve hijyen sağlarlar. Bu tip doğal lifler doğada, özellikle çetin hava şartlarında giyildiğinde bir takım problemler başgösterir. Pamuk teri hızla emerek liflerin arasına hapseder ve kuruması zaman alır. Terin bir üst katmana transfer edilip buhar halinde vücuttan atılmasını engeller. Bu nedenden dolayı pamuklu giysileri doğada kullanmamak gerekmektedir. Sentetik kumaşlar bu konuda en başarılı kumaşlardır.

İç katmanda kullanılan sentetik kumaşlar

Poliproplen Kumaşlar: Teri pek fazla tutmazlar. İç katman için uygun kumaşlardır. Olumsuz özelliği kötü koku yapması ve kaşındırmasıdır.
Polyester Kumaşlar: Teri pek fazla tutmazlar. İç katman için en uygun kumaşlardır. Kaşıntı, kötü koku gibi olumsuzlukları yoktur. Termal içlikler kaliteli, ter transferini iyi yapan bir iç katman giysisidir.

Orta Katman: İç katman ve dış katman arasında kalan tüm giysiler orta katman olarak adlandırılır. Bu katmanda da sentetik kumaşlar tercih etmeliyiz. Kaç kat giysi ile orta katman oluşturacağımız tamamen ortam koşullarına, yapılacak aktivitenin zorluk derecesine göre belirlenir. Soğuk bir kış günü alçak irtifada yapılan günübirlik doğa yürüyüşlerinde tek kat polar işinizi görebilecekken, yüksek irtifada birkaç gün süren tırmanış faaliyetlerinde birkaç kat giyinmeniz gerekebilir. İnce kumaşlar tercih edilmelidir. Yoğun aktivite esnasında soğuk hissettiğinizde katları artırabilir veya çok sıcak hissettiğinizde azaltıp ısı ve terinizi dengeleyebilirsiniz.

Dış Katman: Hareket eden hava vücudun duran havaya kıyasla daha fazla ısı kaybetmesine yol açar. -15 derece ısıda 40 km/saat rüzgar esen bir dağda -27 derece hissedecek, kıyafetleriniz ıslaksa 20 kat daha hızlı ısı kaybedeceksiniz. Dış katman sizi rüzgar ve yağmur gibi dış etkenlerden koruyan, hızla ısı kaybetmenize engel olan bir bariyerdir. Dağda hayatta kalabilmenin anahtarı kuru kalmaktır.

Goretex ve Event nefes alabilir kumaş kullanılan dış katman ceket ve pantolonlar ile vücutta oluşan ter buharı dışarı atılabilir. Bu tip ürünler aynı zamanda yağmur ve rüzgar geçirmezlik sağlarlar. Nefes alabilir bir dış katman giysisi kullanmamanız durumunda en iyi iç ve orta katman giysilerini giyseniz dahi ter ile ıslanmaktan başka seçeneğiniz olmayacaktır.

5000 metre ve üstü tırmanışlar için özel tasarlanmış, yalıtım malzemesi olarak kaz tüyü dolgulu, nefes alabilirlik ve su geçirmezlik sağlaması açısından Goretex membran kullanılmış özel dış katman giysiler vardır.

Marmot'un 8000 metre çıkışları için ürettiği üst seviye kaztüyü dolgulu bir dış katman

Kaz tüyü dolgulu dış katmanlar çok iyi bir yalıtım sağlarlar. Aynı zamanda hafif ve paketlendiğinde az yer kaplarlar. Pahalı olmalarının yanısıra en büyük dezavantajları ıslandıklarında yalıtım özelliklerini kaybetmeleridir. Kaz tüyü dolgulu pahalı malzemelerde ıslanmanın önüne goretex membran kullanarak geçilmiştir.

Yukarıda sıkça Goretex ve Event'ten bahsettik. Goretex ve Event bir kumaş çeşidi değildir. Piyasada herkesçe bilinen firmalar önce sentetik kumaşları dokuturlar. Dokunan ve ardından boyanan kumaş Goretex veya Event membran ile lamine edilir (ısıl işlem ile yapıştırılır), daha sonra uygun kalıplarla kesilen kumaş konfeksiyonda dikilir. Dikim işlemi bittikten sonra, dikiş iğnesinin girip çıktığı noktalar ve birleşme noktaları bantlarla ısıl yöntem ile veya çeşitli yapıştırıcılarla yapıştırılır. Firmalar Gore firmasına bitmiş tekstil ürününü (örn. ceket) gönderirler. Gönderilen ürün çeşitli testlerden geçirir. Testten başarılı geçen bitmiş ürüne Gore firması "su geçirmezlik" sertifikası verir. Membran tek başına para etmez, 500 dolarlık cekette en fazla 20 dolarlık maliyeti vardır. Gore firması sertifikalandırdığı ve isim kullanım hakkı verdiği bitmiş üründen yüksek ücret talep etmektedir. Goretex ürünlerin diğer ürünlere kıyasla çok pahalı olmasının sebebi budur.

Goretex Sertifikası

Goretex kullanılmış bir üründe Goretex su geçirmezlik sertifikası bulunmayabilir. Bu ürünün su geçirdiği anlamına gelmemektedir. Üretici Gore firmasına sertifika lisans ücreti ödemek istememiş olabilir.

Goretex'in en yaygın alternatifi Event'tir. Yurtdışında uygun fiyatı sebebiyle Event oldukça sık tercih edilir olmuş, Gore firmasının tekelini kırmıştır. Hatta internet'te Event kumaşların ter buharını dışarı daha iyi attığı tartışıldığından Gore firması bu durumdan rahatsız olmuş, kendi membranlarının da en az Event kadar iyi olduğunu iddia ettikleri çeşitli demolar yapmışlardır.

Diğer İç ve Dış Katmanlar: Ayakkabı, çorap, eldiven, bere, balaklava gibi malzemeler yukarıda anlattığımız katmanların tamamlayıcısıdırlar. Bu malzemeler de nefes alabilir özellikte olmalı, teri içeride hapsetmemelidirler.

 

Dağcılık | Doğa Sporları

DağcılıkDağcılık, dağlarda yürüyüş ve kamp kurmanın yanı sıra tırmanma sporunu da kapsayan bir doğa sporudur. 18.-19. yüzyılda Avrupalı (İngiliz ve Fransızlar başta olmak üzere) zenginlerin boş zamanlarını değerlendirme ve hayatlarının rutinlerini yeni maceralarla süsleme arayışı neticisinde bir spor sayılmaya başlanan dağcılık, 20.yüzyılın başında diğer ulusların da ilgisini çekmeyi başarmıştır. Uluslararası bir spor haline gelmesi ise, 1931 yılında, merkezi Cenevre'de olan Uluslararası Dağcılar Birliği (UIAA)'nin kurulmasıyla mümkün olmuştur. İzleyen yıllarda, belirli teknik ve emniyet yöntemlerinin geliştirilmesine paralel olarak kendine özgü disiplini ve ilkeleri olan bir spor haline dönüşen dağcılık, birçok doğa sporunun da önünü açmıştır. Günümüzde en çok rağbet gören doğa sporlarından biri olsa da, bu spora eklenebilecek yeniliklerin azalması, yeni neslin yeni doğa sporlarına daha fazla ilgi duyması ya da bu tür sporlara yönelmesi nedeniyle, 20. yüzyılın başındaki popülaritesini kaybetmeye başlamıştır. Türkiye'deyse dağcılık, üniversite klüpleri ve Türkiye Dağcılık Federasyonu (TDF) bünyesinde canlılığını korumaktadır.

Dağcılık Stilleri

Hafifliğin  ve hızın ön plana çıktığı ve aynı zamanda teknik tırmanış içeren dağcılık  sporunun esas ruhunu temsil eden tırmanış sitilidir. Ana ve ara kamp yoktur.  Hızlı ve hafif olmak için tek kamp noktasından hareket edilir. 'Temiz tırmanış'  diye tabir edilen ve tırmanış sonrası rotayı değiştirmeyen 'doğal' yöntemler  kullanılır. Yapay  yöntemlerden tamamen uzak olan bu tırmanış stilinde tırmanıcılar bütün  zorluklar ve risklerle kendi başlarına başa çıkarlar. Temelindeki bu  yöntemlerden dolayı 'macera ruhu' ile beslenir.

Trekking  ve Hiking

Türkçede Dağ veya doğa yürüyüşü olarak kullanılmasına karşılık dağ ve doğa yürüyüşünün tam karşılığı  HIKING dir. Günü birlik olarak yapılır ve kamplı konaklama içermez. Eğer bu  aktivite kamplı olacaksa adı Trekking olur.

Ekspedition

BGC. Uzun zaman gerektiren  ve tırmaılan yükseklik bakımından vicudun klimaya uyum sağlayabilmesine olanak  sağlamak amacı ile bol miktarda iniş çıkış içeren Yüksek İrtifa Tırmanışı'nın  ingilizce adıdır. Tırmanıcılar zirveye çıkana kadar kendi kamp yüklerini bir  üst kampa taşırlarken birden fazla gitgel yaptıkları faaliyettir.

Ferrata

Kayaya sabitlenmiş metal  merdivenleri kullanarak tırmanma stilidir.

Sportif Tırmanış (Sport climbing)

Genellikle kaya üzerinde ya  da yapay duvarlarda kullanılan tırmanma stilidir. Kendi içinde dört ana kısma  ayrılır.

Kaya Tırmanışı

Önceleri dağcılığın bir  kolu olarak tanınan kaya tırmanışı, uzun süredir rüştünü ispatlamış, bağımsız  bir spor dalı. Bu spora, doğayla baş başa, fit ve sağlıklı kalmak, biraz da  adrenalini damarlarında hissetmek için başlayanlara göre, tırmanmanın kısa süre  sonra bir tutku halini alır.       Doğayla iç içe olmaktan,  trekking gibi sporlardan hoşlanıyorsanız kendinizi biraz zorlamak için kaya  tırmanışı iyi bir seçenek olabilir. Her ne kadar ekstrem bir spor olarak kabul  edilse de gözünüz korkmasın. Kaya tırmanışı, heyecan duygusunun veriyor,  stratejik karar verme yeteneğinizi geliştiriyor. Denge, estetik, esneklik ve  gücü bir araya getiren bu sporda doğaya rağmen değil, ona uyum sağlayarak  ilerleniyor. Fiziksel güç ve zekayı aynı anda kullanmak gerekiyor. Bir nevi  insan kendi kendine meydan okuyor! Kaya tırmanışında, kol ve bacak kasları  başta olmak üzere, vücudun hemen hemen bütün kasları çalışıyor. Kayaya yaklaşılan pozisyonlar ise karın kaslarına fayda sağlıyor. Doğa ile iç içe  olmak ve temiz hava, tabii ki beden ve ruh sağlığımızı olumlu yönde etkiliyor.  Kaya tırmanışı, sportif tırmanış(spor tırmanış) ve geleneksel tırmanış olarak  ikiye ayrılıyor. Yeni başlayanlara sportif tırmanış tavsiye edilir. Yıllardır kaya tırmanışı  yapan, Wolftrack Doğa Sporları Merkezi eğitmeni Reşat Nuri Ülger, bu sporun  kişinin özgüvenini geliştirmede faydası olduğunu söylüyor. Bir başka kaya  tırmanıcısı Tuğba Belkayalı ise, kendini daha özgür hissettiği ve stres attığı  için bu sporu yaptığını anlatıyor. Belkayalı'ya göre içinde az da olsa  tehlikeyi barındırması bu sporu onun için daha zevkli hale getiriyor. Geleneksel tırmanış daha  onceden konulmus boltlar olmadan sadece yaninizdaki malzemeleri kullanarak  tırmanma şeklidir. Sportif tırmanış önceden  yerleştirilmiş boltları takip ederek, üstüne ekspres yerleştirerek rota  üzerinden tırmanma şeklidir. Geleneksel tırmanışa göre daha kolay ve daha  güvenlidir.Kaya Tırmanışı

  • Bouldering: Özelikle kaya tırmanışına yeni başlayanlar için çok faydalı bir antrenman. Teknik, kuvvet ve dayanıklılık gibi becerilerin geliştirilmesine katkı sağlıyor. Kaya tırmanışı ayakkabısı ve toz torbası kullanılıyor. Yerden fazla yükselmeden(en fazla 2-3 metre), genel olarak yatay hareket ederek, teknik geliştrmeye yarar. Yükselme amaçlı olmadığından genelde güvenlik alınmaz. Tecrübeli tırmanıcılar da antrenman için bouldering yaparlar.
  • Lider tırmanış: Geleneksel ya da spor tırmanışta dağcının önce ya da önden çıkmasıdır. Lider tırmanan artçıya göre daha riskli tırmanmaktadır. Lider tırmanıcı ara emniyet noktalarına (örneğin spor tırmanışta boltlara) ekpres takıp burdan ip geçirir. Aralari 2 ila 5 metre olan bir ara emniyet noktasından öbürüne kadar düşme riski vardir. Ancak düşerse bir önceki ara emniyet noktasına kadar düşer.
  • Top-rope tırmanış: Liderin açtığı ve indiği rotadan diğer tırmanıcıların liderin indiği iple yukarı tırmanmasıdır. Yeni öğrenim gören tırmanıcı adaylarının genel olarak tırmanma biçimidir.
  • Üstten Emniyetli (Top-rope) tırmanış: İpi atılmış bir rota üzerinden spor tırmanış yapılmasıdır. Tırmanış ipi, rotanın tepesindeki istasyondan geçerek tırmanışçıya gider. İpin diğer ucu da emniyet alan kişide bulunur. Tırmanışçı tırmandıkça, ipte oluşan boşluğu emniyetçi alıyor. İpli tırmanışlar içinde en güvenlisidir Top-rope. Top-rope tırmanışta düşülürse ancak ipin esnemesi kadar aşağı inilir. Ancak top-rope tırmanış için önce birisinin lider tırmanış yapıp rotayı "açması" gerekmektedir.

Serbest Stil

En çok kullanılan tırmanış  türü. Free climbing denilen bu tırmanışta, yükselmek için yapay tekniklere  kesinlikle başvurulmuyor. İp ise tırmanan kişiyi, düşüş ihtimaline karşı,  tehlikeden korumak için kullanılıyor.

Free-Solo

Hiçbir emniyet aleti  kullanılmadan, kaya tırmanış ayakkabısı ve toz torbasıyla yapılıyor. Free-solo  fazlasıyla deneyim gerektiriyor. Zaten bu türde tırmanan sayısı oldukça az. Bu  stilde tırmanmak için fiziksel olduğu kadar psikolojik olarak da hazır olmak  gerekiyor. Çünkü, yapılan hata çoğunlukla ölümle sonuçlanıyor. Çıplak ayakla da  tırmananlar var.

Yapay Tırmanış

Yükselmek için çeşitli  aletlerden faydalanılarak yapılan tırmanış türü. Yapay tırmanışta, sikke,  jumar, hook, ip, merdiven gibi aletler kullanılıyor. Çıkışta, lider  tırmanıcının örneğin sikkeye (tutunmak için kayaya çakılan çivi) basması  durumuna yapay çıkış adı veriliyor.

Nasıl Eğitim Alınıyor?

DağcılıkKaya tırmanışı eğitimi  veren bir çok doğa sporu merkezi var. Eğitimin ilk aşaması teorik dersler;  Öncelikle, tırmanış teknikleri, stilleri, tırmanış ve iniş istasyonlarının  kurulması, top- rope (tırmanış ipi) ve malzemeler hakkında ayrıntılı teorik  eğitim alınıyor. Bir sonraki aşamada  uygulamaya geçiliyor. Malzeme takıp çıkartmak, yerden birkaç metre yükselerek  yapılan egzersizlerle ip inişi ve top rope tırmanış uygulaması yapılıyor. En son aşamada lider  tırmanışın (eğitim alındıktan sonraki uzmanlaşılan tırmanış) temel bilgileri  alınıyor ve tecrübeli bir kaya tırmanışçısıyla beraber uzun rotalarda tırmanışlara başlanıyor.

Uzun Duvar Tırmanışı

Kaya tırmanma tekniklerini  ve emniyet malzemelerini kullanarak bir ip boyundan daha yüksek olan kaya  üzerinde yapılan tırmanış şeklidir.

Yapay Duvar  Tırmanışı

Genellikle kapalı alanlarda  (bazen açık havada) kimyasal malzemeler kullanılarak yapılan sabit veya  ayarlanabilen duvar sistemlerine (genellikle yarışmalara yönelik olarak yapılmış farklı boyutlarda duvarlara) tırmanma etkinliğidir. Yapay duvarlar, farklı biçimlerde ve aralıklarda basamak ve tutamakları içerir. Yapay duvar  tırmanışlarında, duvara dagcılıkta kullanılan teknik malzemelerin  yerleştirilmediği "top rope" (üstten emniyetli ip) tekniği de kullanılmaktadır.

Dağcılıkta Gerekli Olan Malzemeler

GİYİM MALZEMELERİ

  • Bere
  • Balaklava
  • Şapka
  • Yüz Maskesi
  • Bandana
  • Pantolon
  • Şort
  • Mayo
  • Gömlek
  • Kazak
  • T-Shirt
  • Uzun iç çamaşır (alt ve üst)
  • Rüzgarlık
  • Yağmurluk (alt ve üst)
  • Dolgu malzemeli anorak
  • Yelek
  • Beş parmaklı iç eldiven
  • Orta kat eldiven
  • Dış kat eldiven
  • Dağ ayakkabısı
  • Yürüyüş ayakkabısı
  • Çorap ve yedeği
  • Tozluk
  • Sandalet

YÜRÜYÜŞ VE KAMP MALZEMELERİ

  • Sırt çantası 
  • Günlük çanta veya bel çantası 
  • Batonlar 
  • Hedik 
  • Tur Kayağı
  • Tur ayakkabısı
  • Foglar
  • Çadır
  • Çadır tamir seti
  • Kazıklar
  • Kar kazıkları ve plakaları 
  • Kar fırçası 
  • Kar küreği 
  • Bivak torbası 
  • Uyku tulumu 
  • Uyku tulumu iç astarı 
  • Şişme veya kapalı hücreli köpük mat 
  • Şişme mat tamir seti 
  • Isıtıcı toz 
  • Fener veya alın feneri 
  • Yedek pil 
  • Yedek ampul 
  • Mumluk ve mumlar

TEKNİK MALZEMELER

  • Kazma 
  • Buz çekici 
  • Kaya çekici 
  • Krampon ve anahtarları 
  • Emniyet kolonu 
  • Kask 
  • Tırmanış ipi 
  • İp torbası 
  • Karabinalar ve diğer emniyet ekipmanı 
  • Kişisel iniş, emniyet alma malzemeleri 
  • Buz vidaları ve deadman 
  • Çığ sondası 
  • Kaya tırmanış ayakkabısı

 Doğa Sporları

Kamp çadırı alırken, seçerken nelere dikkat edilmeli?

Kamp malzemeleri arasında en dikkatli seçmeniz gereken ürün kamp çadırlarıdır. Kamp çadırı yağmur yağdığında size kuru bir ortam, açık alanda özel bir alan sunar. Çadırınız sizi sinek ve böceklerden koruyan kumaştan yapılma bir kaledir.

Doğru Çadırı tercih etmeniz için düşünmeniz gerekenler:

  • Günlük hayattaki alışkanlıklarınız. Örneğin dar alan fobiniz varmı? Fazla sıcak veya soğuğa karşı hassasiyetiniz varmı? vs.
  • Alan, ağırlık ve fiyat üçlüsü arasında doğru dengeyi bulmak.

Yukarıdaki alan, ağırlık ve fiyat parametrelerini bir üçgen olarak düşünelim. Sizin için uygun olanı bulmaya çalışalım.

 Çadır Seçimi

Yukarıdaki temel faktörlerin dışında kamp çadırı satın alırken düşünmeniz gerekenler:

  • Faaliyetlerin/Kampların yapılacağı mevsim ve hava şartları
  • Tasarım özellikleri
  • Kurulum kolaylığı

Tercihlerinizi bu faktörlerle kıyaslarsanız seçiminizi daraltabilirsiniz.

Not: Bu yazı sırt çantasında çadır taşıyan, çadırla uzun mesafeler kat eden sporcu arkadaşlarımız için hazırlanmıştır. Amacınız aracınızla kamp kurmak, piknik tadında bir gün geçirmek ise bu yazıda yazılanların sizin için bir önemi yoktur.

Kamp Çadırı

Kamp çadırları iki genel kategoriye göre ayrılır.

  • Uyku/Kişi kapasitesi
  • Hava koşullarına uygunluk

Kendinize sormanız gereken sorular:

Çadırda genelde kaç kişi uyuyacak ?

Cevap: Kamp çadırları kişi kapasitelerine göre kategorilere ayrılmıştır. Kişi kapasitesi arttıkça fiyat ve ağırlık artacaktır.

Ağırlığı azaltmak için çadırlar dar tasarlanırlar. Kısa boylu, zayıf 2 kişi için iki kişilik bir çadır yeterli bir alan sunabiliyorken, uzun boylu ve iri 2 kişi için üç kişilik çadır gerekebilir.

Ülkemizde kamp malzemeleri ve dağcılık malzemeleri maalesef ufacık dükkanlarda satıldığı için çadırları kurulu görerek satın almak pek mümkün olmamaktadır. Kampçılık ve Dağcılık Malzemelerini inceleyen web siteleri yok denecek kadar az olduğundan, çoğu zaman ihtiyacımızı tam olarak karşılayamayan çadırları satın almak durumunda kalabiliyoruz.

Kamp Çadırları en iyi dağcılık şenliklerinde, kış eğitimlerinde, kamplı anma yürüyüşlerinde incelenebilir. Bu tip etkinliklere katılarak onlarca değişik marka ve boyda çadırı canlı bir şekilde görebilir, kullanıcıları ile görüş alışverişinde bulunabilirsiniz.

Ne kadar ağır bir çadır taşıyabilirsiniz ?

Cevap: Kamp Çadırı seçiminde en hassas konu bence budur. 2800 gram iki kişilik beş mevsim çadır bulunduğu gibi, 3600 gram iki kişilik beş mevsim çadır da bulunmaktadır. Aradaki 800 gram fark tamamen alan/kapasite ile ilgilidir.  800 gram daha fazla taşır, daha rahat bir kamp yaparım diyorsanız tercihiniz ağır olan çadırdan yana olmalıdır. 15-20 km’lik yürüyüşlerde 800 gram fark kabul edilir olabilirken 70-200 km. arası uzun faaliyetlerde sırtınız aradaki farkı size hatırlatacaktır. Kendi limitlerinizi öğrenin.

İyi bir kamp çadırı için ne kadar fiyat ödemeliyim ?

Cevap: Bu sorunun kesin bir cevabı bulunmamaktadır. Cevabı sizin bütçenize bağlıdır. Örneğin Husky markasının 3-4 mevsim iyi çadırları 200-250 TL gibi rakamlara bulunabiliyorken, 5 mevsim özellikli Husky çadırlar 400-500 TL gibi rakamlardan başlamaktadır. 2000 -3000 TL gibi yüksek fiyatlara da North Face, Ferrino, Mountain Hardwear marka çadırlar bulunur, fakat 8000 metrenin üstündeki dağlara gitmek, ana kamplarında uzun süreler konaklamak gibi niyetiniz yoksa 2 kişilik, 5 mevsim sağlam çadırlar için maksimum 700-800 TL rakamlara çıkabilirsiniz.

Hava Durumu: Karşılaşmayı beklediğiniz hava koşulları nelerdir?

Cevap: Yaptığınız etkinlikler neler? Haftasonları 15 km keyif yürüyüşleri yapıp, ilkbaharda birkaç kamp yapan gruplarla zaman geçirmekten hoşlanan birimi yoksa yaz-kış demeden o dağ senin, bu yol benim sürekli kamp yapan birimisiniz?

İlk grupta yer alıyorsanız üç mevsim çadırlar işinizi görecektir. Ağırlık konusu da sizi pek kaygılandırmamalı. Haftasonu yürüyüş yapan gruplar kamp malzemelerini genelde kamp alanına taşıtlarla ulaştırır veya kamp alanlarına çok kısa mesafeler yürürler. Bu durumda 200-300 TL’ye kadar 3-4 mevsimlik 3000 – 4000 grama kadar iki veya üç kişilik çadırlar satın alıp zevkle kullanabilirsiniz.

İkinci grupta yer alan çılgın arkadaşlar biraz daha ciddi ve geleceğe yönelik yatırım yapmak durumundalar. Ağırlık, konfor ve fiyatı çok iyi dengelemek gerekiyor. Zor faaliyetlerde bir miktar konfordan feragat etmek ve kesenin ağzını açmak gerekebilir. Her türlü hava koşuluna dayanabilecek, sert rüzgarlarda yırtılma yapmayan, alabora olmayacak, ani hava değişimlerinde hızlı bir şekilde kurulum sağlayan 5 mevsimlik çadırlar tercihiniz olmalı. Aynı zamanda çantada bir sürü araç gereç olacağından zaten ağır olan çantayı taşınmayacak hale getirmeyecek bir çadır satın almalısınız.

Özellikler: Hangi ufak detaylar önem kazanıyor ?

Cevap: iki önemli detay vardır.

Kapı sayısı: Çoğu iki kişilik çadırda tek kapı bulunmaktadır. Bazı modellerde iki kapı bulunmakta, kullanıcılara daha fazla rahatlık sunmaktadır. Çadırda iki kişi birbirinden bağımsız, birbirini rahatsız etmeden giriş çıkış yapabilir.

Balkon/Ön oda: Balkonlar çadırlarda büyük önem taşır. Bunlar ilk girişte yer alan, iç tentenin dışında ıslak/çamurlu ayakkabılarınızı koyabileceğiniz, yemek pişirebileceğiniz kuru alanlar yaratırlar. İki kapılı modellerde genelde iki balkon yer alır.

Kurulum: Kamp Çadırı kurulumu ne kadar kolay yapılabiliyor?

 Cevap: Günümüzde üretilen modern çadırlar genelde 1 dk. ila 5 dk. arasında sürelerde kurulabiliyorlar. Kurulum süresinin kısalığı, yoğun geçen faaliyetlerin ardından, ani değişen hava koşullarında (örneğin ani bastıran yağmurlarda uzun kurulum süreleri çadırın ve malzemelerin ıslanmasına sebep oluyor.) önem kazanıyor. Bu nedenlerden dolayı, kısa sürelerde kurulup toplanan çadırları araştırmalısınız.

Çok önemli not: Yeni satın aldığınız çadırı mutlaka faaliyete çıkmadan önce birkaç kez evinizde kurup toplayın. Çadırınızın kurulumu ile ilgili pratik kazanacak, varsa bir defosu veya çadırı beğenmediyseniz henüz arazide kullanmadığınız için iade imkanınız olacaktır.

Kamp Çadırı ölçüsü ve Yaşanabilirlik

İdeal bir kamp çadırı, ne çok geniş ne de sizi çok aşırı rahat ettirmelidir (Ne kadar geniş ve konforlu= o kadar ağır) İdeal çadır sizi bulunduğunuz koşullarda güvende hissettirmelidir.

Kamp Çadırı Kapasitesi

Kişi kapasitesi, Kamp Çadırı seçiminde ağırlık ve fiyatı en çok etkileyen husustur. Bütün 2 kişilik çadırlar aynı ölçüye sahip değildir (3-4 ve 5 kişilikler de aynı şekilde). Çadır ölçülerini belirleyen bir endüstri standardı yoktur. Aynı markanın iki kişilik çadırları arasında dahi ölçü farkı bulunabilir. Satın almadan önce çadırın içine kaç kişilikse o kadar sayıda uyku tulumu koyup boşta kalan alanı incelemekte fayda vardır.

İki kişilik dar, basık hafif çadırlar olduğu gibi, gene iki kişilik, ferah ve bir miktar ağır çadırlar da bulunmaktadır.

Şöyle basit bir kural vardır. Biraz konfora düşkünseniz +1 kişi fazladan düşünüp çadır satın almalısınız.

Kişi kapasitesi ile alakalı bir diğer önemli konu, çadırın iç tentesinin yüksekliği ve bu yüksekliğin iç tentenin başında ve sonunda eşit olup olmadığıdır. 3 kişilik bir çadırda 3 kişi de oturmak, sohbet etmek, bir miktar hareket etmek isteyecektir. Kubbe şeklinde dizayn edilmiş çadırlar daha eşit yükseklik sunarlar. İdeal yükseklik 120 cm. ve üstüdür.

Çadır kapasitesi ile ilgili göz önünde bulundurmanız gerekenler:

  • kullanıcıların fiziksel özellikleri (Uzun, kısa, zayıf, şişman)
  • dar alan fobisi (klostrofobi)
  • kullanıcılar uyurken sürekli pozisyon değiştirirlermi
  • yanınızda ufak çocuk veya köpek getirecekmisiniz
Dağcılıkta Giyim

Dağcılıkta giyimin temel amacı dağcıyı soğuk, rüzgar ve ıslaklıktan koruyabilmektir. Ancak bu koruma gerçekleştirilirken giyim malzemelerinin bazı temel niteliklere sahip olması şartı aranmalıdır.

Jordan Romero

Bu özellikler:

  • Hafif olması ve az yer kaplaması,
  • Sıcak tutması,
  • Az nemlenmesi ve kolayca kuruyabilmesi
  • Ter buharını dışarı verebilmesi,
  • Rüzgar ve yağmura karşı koruyucu olması
  • Rahat ve hareketleri kısıtlayıcı olmaması
  • Giyilip çıkartılmasının kolay olması
 

Doğa sporcusu içten dışa doğru tabakalar halinde giyinmelidir. Böylece kullanıcı vücut ısısı artıkça soyunarak kademe kademe aşırı sıcaktan veya tam tersini uygulayıp giyinerek soğuk ve diğer dış etkenlerden (rüzgar, yağmur, kar gb.) kendini koruyabilecektir. Bu sistem yukarıda belirttiğimiz gibi katmanlardan oluşmaktadır. Her katman vücudun çıkardığı su buharını yani ter buharını, giyim malzemelerinde ıslaklık meydana getirmelerine izin vermeden dışarı vermelidir. Böylece kullanıcı iç ıslaklığın getirebileceği sorunlarla karşılaşmayacaktır. Sistem vücut buharını rahatça dışarı verebilirken dışardan gelebilecek ıslanma ve rüzgara karşı gerekli korumayı sağlayacaktır.

Üst Giyim

En içe Yün sentetik karışımı ( 70'e 30 gb. ) veya polypropilen Termal İçlik, ikinci kat olarak yün kazak ve yün gömlek ( sentetik karışımlılar daha idealdir ) veya fleece mont. En üst kat Kaplamalı veya su tutma özelliği az olan sentetik karışımlı kumaştan yapılmış parka veya panço. Eldiven yün, kaynatılmış yün, kaplamalı kumaştan üretilmiş dış eldiven.

DağcılıkAlt giyim

En içe Yün sentetik karışımı ( 70'e 30 gb. ) veya fleece iç giyim İkinci kat olarak kadife veya kalın keten pantolon Çorap Yün sentetik karışımı çoraplar. Yaz aylarındaki doğa yürüyüşleri için ince kumaş pantolon, tayt veya şort güneş altındaki yürüyüşlerde faydalı olacaktır.

Doğada giyim iki ayrı durum için planlanmalıdır. Bunlardan birincisi yürüyüş esnasında giyim, ikincisi ise durağan hallerde giyim. Giyimimiz her iki duruma da uyum sağlamaya elverişli olacak şekilde oluşturulmalıdır. Vücut yürüme sırasında kendiliğinden ısınır. Bu nedenle yürüyüş esnasında giyilecek malzemelerin kalın ve ısı yalıtıcı özelliklerinin fazla olmaması gereklidir. Aksi halde aşırı ısınma, bunun sonucunda da gereksiz yere terleme ve enerji kaybı meydana gelecektir. Bu şekilde yürüyüşe devam edilmesi halinde ise bir süre sonra bunalma ve aşırı yorgunluk ortaya çıkacaktır. Böyle bir durumla karşılaşmamanın en iyi yöntemi ise yürüyüş esnasında vücut ısınızın artacağını düşünerek gerekli tedbirleri almaktır. Sorunun çözümü çok kolaydır, üzerinizdeki fazla giysilerin kademe kademe çıkartılmaya uygun olması yeterli olacaktır. Fazla giysilerin çıkartılmasına vücudunuzun rahatça havalanıp aşırı terlemeyeceğiniz konuma ulaşılana kadar devam edilmelidir. Durgun ve güneşli havalarda en iç katmana yani iç giysilere kadar soyunulabilir. Bazen de ceket veya parkanızın önünü açmak bile yeterli havalandırmayı sağlayacaktır. Eğer üşümeye başladığınızı hissederseniz zaman geçirmeden tekrar ısı dengenizi kuracak şekilde giyinmelisiniz. Durağan hallerde yani mola ve kamp yaşamında ise metabolizma yavaşlayacağı için vücudumuz daha az enerji üretecek bunun sonucunda da üşüme meydana gelecektir. Bunu engellemenin yöntemi ise üşümeyi durdurana kadar giyinilmesidir. Üşümeye izin vermek ve gerekli tedbiri almamak gereksiz yere ısı kaybederek fazladan enerji kaybına neden olacaktır. Gereksiz enerji kaybı ise performansınızı kötü etkileyecektir.

İç Giyim

İç giyim malzemesi olarak ter buharını kolayca dışarı vererek ıslanmadığı ve çabuk kuruduğu için % 100 polypropylen Termal İçlik gibi özel dokuma kumaşlar veya ona yakın özellik gösteren yün sentetik karışımı (70'e 30 karışımlar gb.) iplik kullanılmış ve seyrek dokunmuş malzemeler kullanılır. İç giyim malzemelerinde aranması gereken başlıca özellik teri rahatça dışarı verebilmesi ve böylece aktiviteye ara verilmesi halinde ( molalar veya tırmanış sırasındaki beklemeler gibi ) kuru olması, dolayısıyla sıcak tutma özelliğini koruyabilmesidir. İç giyim malzemeleri dokuma sıklıkları ve kullanılan kumaşın kalınlıklarına göre üç ayrı kategoride incelenir. Bunlardan en ince seyrek dokulu olanı light weight olarak adlandırılan iç giyim malzemeleridir ki yaz faaliyetleri için en uygun olanları bunlardır. Mid weight olarak adlandırılan orta kalınlıkta planlar ise yaz aylarında kullanılabilmelerinin yanısıra kış sezonunda da rahatlıkla kullanılabilirler.

Orta Kat Giyim Malzemeleri

Kişilerin tercihlerine göre çok farklı sistemler uygulanabilir. İdeal olan yöntem iç giysilerin üzerine fleece kumaştan (ticari adı polar olarak da geçmektedir) üretilmiş ceketler kullanılmasıdır. Ancak yün sentetik karışımı kazak ve gömlekler de çok rahat olarak yürüyüşçünün işini görecektir. Alt giyimde ise orta tabaka giysisi olarak fleece, kadife veya kalın keten pantolonlar yeterli ve kullanışlı olacaklardır. Bu giyim malzemelerinde aranması gereken başlıca özelliklerden biri de rahat hareket etmeye imkan tanımalarıdır. Üst giyim malzemeleri önden tamamen açılabilen fermuarlara sahip ise bu havalandırma ve giyip çıkarmada büyük kolaylık sağlayacaktır.

Üst Tabaka Giyim

Yaz aylarında yapılan günübirlik faaliyetlerde bile rüzgar ve ıslaklığa karşı ( yağmur, kar gibi) mutlaka bulundurulmalıdırlar. Bu tip giysilerde aranılan başlıca özellik dışarıdan ıslaklık ve rüzgarı geçirmemeleri ama vücut nemini yani teri dışarıya rahatça verebilmeleridir. Böylece hem dış etkenlerden dolayı meydana gelebilecek ıslanma hem de vücudun dışarıya verdiği buhardan dolayı iç ıslanma engellenmiş olacaktır. Bu ideal olanıdır ve tüm özel üretilen materyaller gibi daha basit çözümlere nazaran size daha pahalıya mal olacaktır. Eğer doğa yürüyüşlerine yeni başladıysanız ve öncelik sıranızda başka malzemeler varsa günübirlik aktiviteleriniz için çok daha ucuz olan basit kaplamalı yağmurluk ve rüzgarlıklar da kullanılabilir. Özellikle doğa yürüyüşçüleri için en uygun malzeme çantayı ve kullanıcıyı yeterince iyi koruyabilen panço olacaktır.

Çoraplar

Kesinlikle pamuklu olmamalıdırlar. Tercihen sentetik yün karışımı, hallofil veya nem tutmayan diğer kumaşlardan dağcılık ve trekking için üretilmiş çoraplar kullanılmalıdır. Çorapların uzun olması kullanışlılık açısından önemlidir. Tabii ki yanınızda her zaman yedek çorap bulundurmalısınız.

Panço

Çanta ile birlikte tüm vücudu içine alabilen bir çeşit yağmurluktur. Teknik tırmanışlara uygun olmamakla birlikte uzun yürüyüşlerde çok kullanışlıdır. Naylon kumaştan üretilir. Vücudu tam sarmamasına rağmen az da olsa terleme yapabilir.

TırmanışBaş Giysileri

Baş ve boyun bölgeleri vücudumuzun sıcak ve soğuktan en fazla korunması gereken bölgeleridir. Korunmasında çoğunlukla basit ve zaman zaman da yetersiz malzemeler kullanılan bu bölgelerde basit ancak işlevsel malzemelerin kullanılması halinde karşılaşabileceğimiz pek çok can sıkıcı olumsuzluktan uzak kalabiliriz. Başlangıçta da bahsettiğimiz gibi baş ve boyun bölgelerini iki ana dış etkenden korumak gereklidir: Soğuk ve doğrudan gelen güneş ışınları. Baş ve boyun bölgesi soğuğa karşı korunmada çok dikkat edilmesi gerekli bölgelerdir. Çünkü vücut ısımızın 1/3' ü sadece baş ve boyun bölgesinden kaybedilmektedir. Bu gerçekten de büyük bir orandır. Baş ve boyun bölgesinin soğuktan korunması için çeşitli malzemeler kullanılabilir. Boyun bölgesini korumak için Buff® kullanılabilir.

Baş bölgesini korumak için ise Hoodie Buff® kullanılabilir. Ancak önemle üzerinde durulması gereken nokta başlığın kulakları rahatça kapatabilmesi ve ıslanması halinde bile sıcak tutabilmesidir. Bu başlıkların üzerine ıslanmaya veya rüzgara karşı korunmak için rüzgarlık veya yağmurluğun başlığı kullanılmalıdır. Ağız burun bölgesini kapatmak için Buff®'ı balaklava olarak kullanabilirsiniz. Buff'ın bir avantajı da alınan havanın nispeten ısınmasını sağlamasıdır. Baş bölgesinin korunması gereken ikinci dış etken ise güneş ışınlarıdır. Bunun için UV Pr Buff® kullanabilirsiniz. Yüz ve elleri UV'den korumak amacı ile ise mutlaka yüksek faktörlü güneş kremleri kullanılmalıdır.(15 - 45 faktör gibi )

El Giysileri

Eller değişik eldiven türleriyle korunabilir. Günübirlik doğa yürüyüşlerinde beş parmaklı yün eldivenler çoğu kez yeterli olacaktır. Ancak yanınızda ıslanmaya karşı yedek bir eldiven bulundurmakta da fayda vardır. Doğa yürüyüşlerinizde deri eldiven kullanmamaya özen göstermeniz gerekmektedir. Çünkü deri hem çok su tutar hem de kuruması uzun zaman alır. Hangi mevsimde aktivite yaparsanız yapın çantanızda mutlaka eldiven bulunmalıdır. Zaten kapladığı yer ve hafifliği nedeniyle size yük olmayacak ancak gerektiğinde büyük bir konfor sağlayacaktır.

Doğa Sporları